Ağız yaraları, ağız bölgesinde aft ve uçuk şeklinde gelişim gösterir. Aft ve uçuk genellikle birbirine karıştırılan oluşumlardır çünkü belirtileri birbirine benzerdir. Ancak, bu ikisi arasında bazı önemli farklar vardır. Aftlar ağız içinde çıkarken, uçuk nadiren ağız içinde çıkar. Aftlar bulaşıcı özellikte değildir, ancak uçuk bulaşıcıdır. Aftlar virüs kökenli olmamakla birlikte, uçuk virüsler nedeniyle oluşur. Aft ağızda her bölgeyi etkileyebilirken, uçuk ağız içinde çıktığında sadece hareketsiz olan damak tavanı gibi alanlarda etkili olur. Bu nedenle ağız yaralarının tedavi edilmesi için, öncelikle oluşumların aft mı yoksa uçuk mu olduğunun belirlenmesi gereklidir.

Aft, genellikle yanak ve dudak mukozası, dil üstü, yumuşak damak, diş eti ve farenks gibi bölgelerde oluşan, solgun kırmızı renkte haleyle çevrili ve ağrılı lezyonlardır. Kadınları daha fazla etkiler. Çoğunlukla tek olarak görülse de bazen çoklu yerlerde de görülebilir. Uçuk ise henüz çıkmadan önce kendini belli eden, kişide sızlama, uyuşukluk, kaşıntı ve karıncalanma gibi belirtilere sebep olan lezyonlardır. Bunları içi sıvı dolu olan kabarcıklar izler. Uçuklar oldukça acı veren, kuruyup çatlayan ve görünümü bozan lezyonlardır. Bu ağız yaralarının oluşmasında stres, ortak eşyaların kullanılması, beslenme, hastalıklar, travma, diş macunlarında bulunan bazı kimyasalların ağız mukozasını tahriş etmesi gibi etkenler rol oynamaktadır.

Uçuk oluşumları için, bunlara dokunmamak ve dokunma durumunda ellerin temiz olmasını sağlamak gerekir. Uçukların bulaşıcı özelliği olduğundan, başka insanlarla temas edilmemeli ve besinler başkalarıyla paylaşılmamalıdır. Herpes simpleks virüsünün neden olduğu uçuk virüsü vücuda girdiğinde, bölgede olan sinir düğümüne yerleşir. İlk enfeksiyonun ardından, vücut direnci düştüğünde yeniden ortaya çıkar. Bu nedenle stres, uykusuzluk, aşırı yorgunluk, enfeksiyonlar, adet dönemi, gebelik gibi durumlarda dikkatli olunmalıdır. Uçuk üzerinde bakteri enfeksiyonunun gelişmesini önlemek için, alkol ve antiseptik ilaçlar kullanılabilir. Ağrının azaltılması için ağrı kesici ilaçlar ve buz uygulaması faydalı olabilir.

Ağızda çıkan aftlar için herhangi bir tedavi uygulanmasa bile, genellikle 7-10 gün içinde kendiliğinden iyileşir. Bu dönem içinde asidik, sıcak ve tahriş edici besinlerden uzak kalınmalı, aft bölgesi uygun solüsyonlarla temizlenmelidir. Özellikle su ve karbonat karışımıyla hazırlanan krem aftlar için faydalı olur. Bunun dışında su ve tuz karışımıyla hazırlanan sıvıyla gargara yapılması, ağız içi kremler iyileşmeyi hızlandırabilir. Aft başlangıcında suda eritilmiş tetrasiklin tabletiyle hazırlanan gargara yapılabilir ve ağrı azaltılabilir.

Stresin azaltılması ve bağışıklık sisteminin güçlendirilmesi ağız yaralarının oluşumunu engelleyebilir. Düzenli uyku, sağlıklı beslenme ve yeterli miktarda su tüketimi bu süreçte önemlidir. Ayrıca, ağız hijyenine dikkat edilmesi ve diş fırçalama sırasında yumuşak bir fırça kullanılması tavsiye edilir. Ağız yaralarının sık sık tekrarlaması durumunda bir uzmana danışılması gereklidir.